Czarna herbata

Czy wiesz, że na świecie wypija się aż 20 mld filiżanek czarnej herbaty dziennie? To stawia ten aromatyczny napar w ścisłej czołówce najchętniej wybieranych napojów na każdym kontynencie. Czarna herbata przekonuje do siebie nie tylko smakiem, ale też licznymi właściwościami zdrowotnymi. 

Jak powstała czarna herbata? Łyk historii

Wokół czarnej herbaty narosło wiele legend. Jedna z nich opowiada o cesarzu, który odkrył herbaciany napar w momencie, gdy pewnego dnia do jego kubka z gorącą wodą wpadło kilka listków nieznanego krzewu. Trzymając się jednak prawdy historycznej, należałoby stwierdzić, że popularny napój ma korzenie w chińskiej prowincji Fujian, gdzie od stuleci uprawia się herbaciane krzewy. 

Czarna herbata zdobyła popularność ok. XVI - XVII w. Niedługo później w XVIII w. trafiła na Stary Kontynent sprowadzona przez Anglików. Podobno Chińczycy, rozmiłowani w zielonej herbacie, woleli sprzedać Europejczykom czarną odmianę, jako tę gorszej jakości. Inna historia mówi natomiast, że w rzeczywistości przedmiotem transakcji była herbata zielona, która jednak sfermentowała w transporcie i została sprzedana jako nowy gatunek. Bez względu na prawdziwość historii jedno jest pewne - czarna herbata nie ma sobie równych wśród swoich odpowiedniczek.

Sposób produkcji czarnej herbaty

Czarna herbata, podobnie jak pozostałe, powstaje z liści krzewu Camellia Sinensis. Proces jej produkcji jest żmudny i pracochłonny. Składa się z kilku etapów, z których każdy musi się odbywać w ściśle kontrolowanych warunkach. Najpierw liście są zbierane i poddawane procesowi więdnięcia. Następnie roluje się je lub zgniata, w zależności od tego, czy ma powstać herbata liściasta, czy granulowana. Później dochodzi do utleniania liści, a na końcu ich suszenia. Na koniec zostaje już tylko sortowanie i czyszczenie suszu, kontrola smaku oraz pakowanie. Proces ten może się jednak różnić w zależności od kraju pochodzenia. Obecnie największymi producentami czarnej herbaty są Chiny, Sri Lanka, Indie. Do innych należą: Kenia, Malawi, Argentyna, Indonezja, Wietnam i Turcja.  

Najpopularniejsze rodzaje czarnej herbaty

Ze względu na miejsce pochodzenia czarnej herbaty wyróżnia się jej 4 najważniejsze rodzaje: 

• Ceylon - to odmiana czarnej herbaty, która powstaje na Sri Lance. Charakteryzuje się delikatnym smakiem i słodkim aromatem; 
• Assam - pochodzi ze Sri Lanki. Ma cierpki, intensywny smak;
• Darjeeling - indyjska czarna herbata o bogatym smaku i kwiatowym aromacie; 
• Yunnan - czarna herbata chińska, wyróżniająca się wysoką jakością i unikalnym smakiem. 

Z nich powstają dodatkowe odmiany. Przykładem jest tradycyjna English Breakfast będąca połączeniem herbaty cejlońskiej i Assam, a także Earl Grey aromatyzowana bergamotką. 

Właściwości czarnej herbaty

Wokół właściwości zdrowotnych czarnej herbaty narosło wiele mitów. Stąd często pojawia się pytanie o to, czy czarna herbata jest zdrowa. Pod tym względem ustępuje co prawda herbacie zielonej. Nie oznacza to jednak, że wpływa negatywnie na organizm. Wręcz przeciwnie. Jest bogactwem witamin: A, C, D, E, K. B oraz cennych pierwiastków: selenu, potasu, cynku, fosforu, magnezu, żelaza. 

Czarna herbata zawiera również teaninę, która wspiera koncentrację i poprawia samopoczucie. Ponadto ma w składzie przeciwutleniacze: flawonoidy i polifenole. Zwalczają one wolne rodniki i opóźniają procesy starzeniowe. Usuwają toksyny z organizmu. Wspomagają układ krążenia. Regulują poziom glukozy i cholesterolu. Czarna herbata działa też przeciwzapalnie. Warto ją stosować w przypadku zatrucia pokarmowego i innych problemów trawiennych.

Jak parzyć czarną herbatę? Praktyczne wskazówki 

Działanie czarnej herbaty jest też uzależnione od długości jej parzenia. Zaparzana 2-4 min skutecznie pobudza, z powodzeniem zastępując filiżankę kawy. Natomiast parzona 5-6 min wycisza i relaksuje. Aby herbata zyskała odpowiedni smak i aromat, należy łyżeczkę suszu zalać 200 ml świeżo przegotowanej wody o temperaturze ok. 95 st. C (taką temperaturę woda osiąga kilka sekund po zagotowaniu). 

Z czym czarna herbata smakuje najlepiej?

Dla podkreślenia smaku i zwiększenia pozytywnych właściwości czarnej herbaty warto dodać do niej cytrynę, miód, imbir, kardamon, cynamon lub goździki. Taka kompozycja rozgrzewa i podnosi odporność organizmu w mroźne dni. Czarna herbata z cytryną i miętą okazuje się natomiast smacznym napojem orzeźwiającym na lato.  

Czarna herbata na polskim rynku. Najpopularniejsi producenci

Polska plasuje się w ścisłej czołówce pod względem spożycia czarnej herbaty. Nie dziwi więc duży wybór tych produktów na rodzimym rynku. Wśród nich prym wiodą herbaty marek: 

• Lipton - brytyjska firma z ponad stuletnią tradycją, obecna w Polsce od 1993 r. Jej najpopularniejszym produktem jest Lipton Yellow Label, czyli klasyczna kompozycja herbaciana o intensywnym smaku;
• Saga - jedna z najchętniej wybieranych marek w Polsce dostepna na naszym rynku od 1996 r. Poza czarną herbatą oferuje również herbaty owocowe; 
• Tetley -  drugi co do wielkości producent herbaty. Jako pierwszy wprowadził do sprzedaży herbaty w torebkach; 
• Dilmah - rodzinna marka herbat ze Sri Lanki obecna w Polsce od 1990 r. Do jej najpopularniejszych produktów należą herbaty czarne Dilmah Premium i Dilmah Cejlon Gold; 
• Teekanne -  niemiecka firma ze 135-letnim doświadczeniem w produkcji różnego rodzaju herbat, w tym czarnych, ziołowych i owocowych; 
• Ahmad Tea - brytyjska rodzinna marka wyspecjalizowana w produkcji wysokiej jakości herbat różnego rodzaju. W jej ofercie można znaleźć m.in. herbaty czarne klasyczne, Earl Grey i aromatyzowane.