Dżem

Dżem znakomicie smakuje jako dodatek do kanapek, omletów lub naleśników. Nie dziwi więc, że króluje na stołach w wielu krajach. Śniadania bez niego nie wyobrażają sobie przede wszystkim Francuzi.  

Co to jest dżem? 

Dżem to przetwór z gotowanych w całości lub w kawałkach owoców z dużą ilością cukru i ewentualnie dodatkiem żelatyny. Jest mniej słodki niż konfitura, ale na ogół zawiera też mniej owoców. Od marmolady odróżnia go natomiast rzadsza konsystencja i zawartość kawałków owoców. 

Tradycyjnie dżem wykonuje się z samych owoców jednego lub kilku rodzajów. Producenci tego przysmaku starają się jednak coraz bardziej urozmaicać swoje propozycje. Stąd na rynku można znaleźć na przykład dżem owocowy z dodatkiem czekolady. 

Krótka historia dżemu

Pierwsze wzmianki o tej słodkiej owocowej masie pojawiły się już w starożytności. Można się jednak domyślać, że tym, co my dzisiaj uznajemy za dżem, nasi przodkowie nazywają najprawdopodobniej owoce maczane w miodzie.

Od tego czasu popularność dżemu nie słabnie. W XVI w. jest traktowany nie tylko jako pyszny smakołyk, ale też lek na różne schorzenia. W tym czasie ukazuje się nawet książka kucharska z przepisami na dżem autorstwa samego Nostradamusa. 

Z czego się robi dżem? 

Obecnie na rynku istnieje szeroki wybór dżemów w różnych smakach. Produkuje się je zarówno z rodzimych, jak i egzotycznych owoców. Ich lista jest długa i w zasadzie trudno byłoby znaleźć owoc, z którego nie można by przyrządzić przetworu.

W niektórych krajach ten przysmak przygotowuje się nawet z niektórych warzyw i rzadszych owoców: marchewki, słodkich ziemniaków, dyni czy arbuzów. Do najpopularniejszych należą produkty z truskawek, wiśni, brzoskwiń, malin. Rzadziej spotykane smaki oferują natomiast dżemy z liczi, fig, mango, rabarbaru, marakui czy rokitnika. 

Jakie są rodzaje dżemów? 

Dżemy można podzielić na dwa podstawowe rodzaje ze względu na:

• liczbę wykorzystanych owoców - w tej kategorii wyróżnia się dżemy jednoowocowe i wieloowocowe. 
• ilość użytego cukru, czyli dżemy niskosłodzone z zawartością cukru od 25% do 50% całej masy, oraz wysokosłodzone z zawartością substancji słodzącej powyżej 65%. 

Jakie wartości odżywcze mają dżemy? Które są najzdrowsze? 

Wartości odżywcze dżemów zależą od rodzaju użytych owoców, ilości cukru oraz zawartości innych składników. Najzdrowsze są tzw. dżemy 100% wykonane ze 100 g owoców na 100 g produktu. Warto też pokusić się o produkty ekologiczne oraz te z niską zawartością cukru i krótkim składem bez barwników, konserwantów, aromatów i sztucznych zagęszczaczy. Nie należy natomiast obawiać się w składzie pektyny owocowej, kwasku cytrynowego i witaminy C.

Osoby, które liczą kalorie i dbają o zdrową dietę, powinny unikać dżemów wysokosłodzonych i zawierających sztuczne dodatki. Potwierdzają to tabele kalorii, według których dżemy niskosłodzone w 100 g mają ok. 155 kcal, a wysokosłodzone - 260 kcal. Ponadto można w nich znaleźć śladowe ilości wapnia, fosforu, żelaza, potasu, magnezu i witamin zależne od właściwości odżywczych danego owocu. Do szczególnie bogatych w pierwiastki i witaminy należą: truskawki, porzeczki, maliny, brzoskwinie, wiśnie. 

Jakie zastosowanie mają dżemy? 

Dżem dodaje wyrazistego smaku wielu potrawom. Najczęściej pełni rolę „smarowidła” do kanapek. Sztuka kulinarna zna jednak jego znacznie szersze zastosowanie. Ten słodki dodatek wzbogaca smak naleśników, podpłomyków, gofrów i omletów. Można go dodać również do ciast, babeczek, musli lub owsianek. W jego przypadku kulinarna wyobraźnia zdaje się nie mieć granic.  

Dżemy na polskim rynku. Jakie są najpopularniejsze? 

Dżemy należą do tych produktów, które w Polsce znikają ze sklepowych półek najszybciej. Wśród nich niekwestionowanym liderem są dżemy Łowicz. Można je znaleźć w niemal każdym sklepie w słoiczkach o wadze 280 g i cenie ok. 5 zł.

Kilka lat temu swoją ofertę poszerzyła o ten produkt firma Herbapol znana przede wszystkim z syropów owocowych i herbat ziołowych. Ona również pakuje swoje dżemy w 280 g słoiki w cenie ok. 3,5-5 zł.

Poza nimi rosnącą popularnością na rodzimym rynku cieszą się również dżemy francuskiej marki Bonne Maman. Są dostępne w większości supermarketów w słoiczkach o niestandardowej pojemności 370 g.